ش | ی | د | س | چ | پ | ج |
1 | 2 | |||||
3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 |
24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
سلام
این هم خلاصه ای از بررسی موانع معرفتی در مثنوی تالیف محمد علی خالدیان
بررسی موانع معرفتی و عملی کمال
الف ) موانع معرفتی (نظری)
1-کفر: نپذیرفتن توحید و یگانگی خدا
2-شرک : شریک قائل شدن برای خدا (شرک جلی :عبادت بت ها ، شرک خفی ریا درعبادت)
3- نفاق : ظاهر و باطن افراد یکی نباشد.
4-جبر : جبرگرایی به مرور باعث درماندگی انسان می شود.
5- یاس : یاس فلسفی تحت تاثیر (ادبیات عرب) و (استبداد حاکم)
6- فرافکنی : ما بخش های نامطلوب شخصیت خودمان را به دیگران نسبت می دهیم.
7 - کینه :
8- شهرت و نام ونشان: چون مایه غرور می شود باید از آن اجتناب کرد.
9- رهاکردن اصل و توجه به فرع : (داستان چهار نفر برای نام نهادن به انگور)
10- حسد : از رذایل درونی :شخص حسود آرزو دارد که فرد مورد نظر او نعمتی را که دارد از دست بدهد و جز به از دست دادن نعمت او ، خشنود نمی شود.
11- تکیه بر حواس ظاهر : اگر انسان به دستورات الهی عمل کند و وجود خود را با ریاضت صیقل دهد به ماورای عالم حس را پیدا می کند و آفرینش را درک خواهد کرد.
12- مکر و فریب : مکری که حاصلش مقید ماندن در حبسگاه عالم حس باشد ( مکر وزیر جهود)
13- استدلال عقلی : توقف در دلیل مایه ی حجاب مدلول می شود .
14- عقل جزوی : نیروی ادراک ،تمیز حق از باطل. برای تکامل عقل جزوی باید از عقل کلی (پیر) استفاده نمود.
15- وهم و خیال : کسی که در کار دنیا فرو رفته گرفتار وهم و خیال است.
16- تقلید : که سدّ جامعیت روح و مانع تکمیل نفس و پرده شهود است.
17- توقف در اسباب زنجیر به هم پیوسته ی علت های ظاهری روپوشی بیش نیستند .که سالک نباید بدان توجه کند چرا که از نظر عارفان کار خداوند متوقف و وابسته به علت نمی باشد.
18- دانش غیرشهودی : حکمتی که زاده ی خیال باشد از نور حق خالی است و باید آن را دور انداخت.(داستان نحوی و کشتیبان)
19- پیروی از هوی و هوس : کسی که مستغرق شهوت گشت در کار دنیا و دین به جایی نمی رسد .
20-هشیاری و بیداری بدون دین : که باعث افسردگی و کسالت می شود(سکولار)
21- طعنه زدن به عارفان : (داستان اصحاب فیل )که نتیجه اش بدنامی و رسوایی است.
22- جهل : جهالت منشا تمام گرفتاری های بشر است.
جهل بسیط :ندانستن چیزی که مقدمه یادگیری است.
جهل مرکب :شخص نادانی که متوجه نادانی خود نباشد.
23- غفلت : اگر غفلت استمرار یابد انسان با حیوان هم پایه می شود.
24- غم و اندوه : شادمانی عامل مقبولیت و موفقیت است غمناکی هم مانع سعی وعمل است.
ب) آفات عملی کمال
1- دل بستن دنیا: ثروت بسیار زیاد باعث لغزش می شود مگر در نوادری از اولیا
2- مقام پرستی : انسان مستغنی سربر طغیان برخواهد داشت و به بقیه افراد به چشم بنده می نگد .
3- تکبر :که زاده خودنشناسی و فکر نکردن در فرداهای زندگی و سرانجام بشر است.
4- پیروی از هوای نفس :(قصه اژدها ومارگیر ) آفتاب عراق (مال وثروت)وقتی بر اژدهای نفس بتابد تو را قربانی می کند.
5- همنشینی با نادرستان :از احمقان بگریز چون عیسی گریخت / صحبت احمق بسی خون ها بریخت
6- فقدان رهبر معنوی : انسان با تمام قدرتی که دارد از هواهای نفسانی در امان نیست و بدون مرشد گمراه خواهی شد.
7- ستم : (داستان شیر و نخجیران)چاه تاریک (ظلم)، شیر(شیر ستمگری است که سرانجام ستمکاران چون سرانجام اوست)
8- پشیمانی بر گذشته : تعلق دل به گذشته و آینده بنده را از خدا دور می کند و باعث از دست دادن این لحظه (نقد)می شود.
9- مدح و تملق :با مدح فرد ستایش شده مغرور می شود و غرور بی احتیاطی به بار می آورد و نتیجه آسقوط است.
10- حفظ ننمودن اسرار: کتمان سرّ باعث می شود زود تر به هدف خود برسی.
11- دانش را به نااهلان تعلیم دادن : علم بی مهار در دست آدمی چون شمشیری است به دست راهزن.
12-ظاهر نگری :فریب ظاهر را مخورید . وهم و فکر و حس وادراک شما /همچو نی دان مرکب کودک . ندگان هل!
13- غیبت : گوشت های بندگان حق خوری / غیبت ایشان کنی کیفر بری.
14- تکبر: کبر زشت واز گدایان زشت تر / روز برف و سرد و آنگه جامه تر
حضرت رسول(ص) می فرماید:اعوذ بک من نفخه الکبر
15- انسان فقط به دیگران مشغول شود و از کار خود غافل بماند (سپردن کار خود به دیگران جز زیان حاصلی ندارد) داستان خر برفت خربرفت خربرفت و داستان صوفی و بهیمه ی خویش
16- عمل ننمودن به دستورات الهی :مقصود از عبادات :
-تزکیه
- چشیدن طعم حرکت و تکامل
- اتحاد انسان ها با یکدیگر
- هماهنگی با پدیده هاینظام هستی
با بی توجهی به اعمال عبادی روزنه معرفت حق را برخود می بندیم
17- انجام اعمال قبیح : گناهان کبیره واصرار بر گناه صغیره همه و همه از آفات عملی کمال انسان هستند.
تلخیص از کتاب (بررسی موانع معرفتی در مثنوی تالیف محمد علی خالدیان )
تهیه و تنظیم :غلامرضا عبادی
سلام برادر
تشکر و سپاس بسیار از اینکه متحمل زحمت شدی
خدا خیرت بده